Kto tańczy w święto zmarłych?
Poznaj najciekawsze tradycje około zaduszkowe z różnych kultur oraz źródło ich podobieństw.
Połączenie radości płynącej z tańca z nostalgią związaną ze świętem zmarłym wydaje się nie do pogodzenia. Przynajmniej w polskiej kulturze. Przykłady z różnych zakątków świata pokazują jednak, że wspominanie przodków może być czasem naprawdę radosnego świętowania: przebierania się, tańców, śpiewów i suto zastawianych stołów.Rozmaite kultury opracowały różne sposoby „łączności” ze swoimi zmarłymi. Okolice Zaduszek to zawsze był czas, kiedy granica między światami żywych i zmarłych stawała się niezwykle cienka. Niezależnie od kultury wierzono, że zmarli przywołani przez modlitwy, tańce czy świece nawiedzają nasz świat.Prawie każda kultura ma swoje święto zmarłych, kiedy z przodkami można pobyć w sposób symboliczny: razem świętować, jeść, pić, grzać się w świetle świec czy właśnie tańczyć. Poniższe przykłady z różnych kultur łączy jedno – taniec jest w nich sposobem na oddawanie szacunku i bycia razem z przodkami, który świętu zmarłych nadaje jednocześnie radosne i głęboko mistyczne oblicze.
Bon-Odori
Taniec Bon obchodzony jest w trakcie japońskiego święta zmarłych O-Bon, znanego jako święto lampionów. Taniec, światła i wspólne świętowanie to jego tradycyjne elementy. Po rytualnym tańcu, który wyraża szacunek dla przodków wszyscy ucztują wierząc, że duchy przodków w tym czasie odwiedzają swoich krewnych i potomków. Lampiony zapala się pod koniec święta, by dusze mogły wrócić do krainy zmarłych.
Dia de los Muertos
Również Meksykanie tańczą w ramach swojego święta zmarłych, które ma niezwykle radosny charakter. Organizowane maskarady pełne są wizerunków śmierci i czaszek. Po wizycie na cmentarzu zaczyna się fiesta pełna śpiewów i tańców. W regionie Oaxaca tancerze ubrani w niezwykle ciężkie kostiumy tańczą nawet przez dwa dni, krocząc od domu do domu. Kostiumy pokryte są muszlami i innymi hałasującymi elementami, które mają obudzić zmarłych.
Dia Todos los Santos
W Hiszpanii również organizuje się procesje i fiesty a rodziny spotykają się na cmentarzach. W święto zmarłych je się specjalne słodycze – huesos de Santo, czyli marcepanowe „kości świętych”
Gule wamkulu
Gule wamkulu to tzw. Wielki Taniec, od wieków tańczony na terenie Malawii, Zambii i Mozambiku, podczas którego tańczący reprezentują duchy przodków. Taniec wymaga długich przygotowań (masek i strojów), które są przeprowadzane w ukryciu przed innymi członkami społeczności. Przygotowując się do tańca tańczący niejako przenoszą się do sfery ducha. Taniec jest niezwykle sugestywny, wywiera ogromne wrażenie na obserwatorach. To taniec celebrujący wieczny cykl życia i śmierci.
Pangangaluluwa
Filipińska tradycja tańczenia i śpiewania w imieniu zmarłych podczas ich święta. Tańczący proszą w imieniu zmarłych o modlitwę i jałmużnę. Poza tym, podczas święta zmarłych Filipińczycy odwiedzają groby bliskich, często spędzając na cmentarzu całą noc.
Halloween
Spopularyzowane przez amerykańską kulturę Halloween wywodzi się z celtyckiego święta Samhain. Do tradycyjnych elementów tego święta należały: taniec, śpiew, maskarady i wróżby. Dla Celtów Samhain było zakończeniem lata, początkiem zimy i Nowego Roku. Wierzono, że duchy schodzą na ziemię. W wielkich ogniskach składano ofiary ze zbóż i zwierząt, by oddać hołd bóstwom. Wokół ognisk odbywały się rytualne tańce. Dzieci, które otrzymywały i otrzymują tego dnia słodkości reprezentują przodków, którzy wrócili do nas w nowej formie.
Famadihama/Jamu
To jeden z najbardziej spektakularnych obrządków związanych z kultem zmarłych obchodzony na Madagaskarze. W ramach Famadihama odkopuje się zmarłego, dosłownie wyjmuje się go z grobu i tańczy z nim, kilkukrotnie okrążając grób. Ponieważ w Afryce nie ma święta bez muzyki, Famadihama jest nie tylko hołdem dla przodków, ale także radością dla żywych.
Mane’ne
Wykopywanie zmarłych i wspólne z nimi świętowanie można również spotkać w Indonezji wśród Toradżów. Święto Mane’ne to święto czyszczenia zwłok – ciała zmarłych są myte i ubierane w nowe stroje. Następnie wszyscy razem – żywi i zmarli w radosnej atmosferze świętują ten wyjątkowy dzień obchodzony raz na trzy lata.
Szamańskie korzenie święta zmarłych
Podobieństwa między świętami zmarłych w różnych częściach świata oraz ich pogański rodowód pokazuje, że jest to jedno z najstarszych świąt na świecie sięgające czasów kultu przodków i szamanizmu. Święto zmarłych może być czasem głębokiej duchowej pracy. Tańcząc w Zaduszki, możemy w ruchu i medytacji zgłębiać temat narodzin i śmierci, doświadczać płynącego, stale transformującego życia, spojrzeć na nasze miejsce w świecie z perspektywy pokoleń.Święto zmarłych to wyjątkowy czas, gdy możemy dotknąć tajemnicy życia i śmierci. To czas odpuszczania, wybaczania i powtórnych narodzin. To święto pokazuje również, że życie toczy się w naturalnych cyklach, że śmierć nigdy nie jest końcem, że nie musimy się jej bać, ale postrzegać ją jako formę przejścia do nowego życia. To także czas, który przypomina nam, że wobec śmierci wszyscy jesteśmy równi.Głęboka mądrość jaka stoi za tym świętem mówi nam, że śmierć nie jest barierą dla miłości i że każdy koniec to nowy początek. Mądrość jaką otrzymujemy od przodków to także mądrość wybaczania. Ponieważ zmarłym wybaczamy, w sposób jaki nie mógłby ich spotkać za życia, wiadomość, którą niosą nam przodkowie brzmi: wybaczaj innym, gdy żyją. W ciemności listopadowej nocy, poprzez modlitwy, taniec, świece czy muzykę oddajemy cześć tysiącom naszych poprzedników, oddajemy również cześć energii ciągłych narodzin.----Przy okazji święta zmarłych zapraszamy do wyjątkowej odsłony praktyki Ritual Trance Dance, połączonej z rytuałem „Spacer Przodków” (Ancestors Walk). Ścieżka Przodków to współczesny rytuał bazujący na tańcu ekstatycznym, który ułatwia połączenie z przodkami. Uczestnicy podążają swoją unikalną ścieżką przodków napotykając pogrzebane aspekty swoich zmarłych i odkrywając głębsze zrozumienie tego, jak nasi przodkowie mogą pomóc nam znaleźć odpowiedzi na ważne pytania życia. Rezultatem jest zwiększenie zdolności do przekazywania i wprowadzania mądrości przodków w życie.Spotykamy się 3 listopada 2019 r. w Warszawie o godz. 18.30. Szczegóły wydarzenia na stronie:https://www.facebook.com/events/783542288744546